Accepteer cookies om deze inhoud in te laden.

Menu
Close

Nieuwe website!

We werken aan een nieuwe website. Kijk voor actuele informatie op nieuweinstituut.nl

➝

NADD: een terugblik op 2022

Het tweede jaar van NADD stond in het teken van het vergroten van de zichtbaarheid: van het netwerk zelf en van de grote variatie aan ontwerp- en digitale cultuur archieven. Deze archieven zijn slechts ten dele ondergebracht bij instellingen die er zorg voor kunnen dragen, een veel groter aantal wacht een onzeker bestaan. Daarmee dreigt een groot deel van het ontwerpgeheugen in Nederland te verdwijnen, inclusief kennis over materialen, toepassingen, maatschappelijke contexten en bepaalde keuzes.

Door te blijven vertellen en tonen hoe bijzonder de archieven zijn, welke kennis erin verborgen ligt, hoe ontwerpers deze hebben opgebouwd en wat er voor nodig is om ze te bewaren, hoopt NADD bij te dragen aan een duurzame oplossing en de bestuurlijk-politieke agendering hiervan. In het onderstaande een greep uit het afgelopen jaar met links naar relevante informatie. Komend jaar zal NADD versterkt met twee nieuwe medewerkers nog nadrukkelijker inzetten op het versterken van het Netwerk, het communiceren van het gedeelde belang en het werken aan programma’s, tools en presentaties die deze boodschap ondersteunen.

Archief LIMA. Foto: Johannes Schwartz.

Netwerkbijeenkomsten

Samen met het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) en Podiumkunst.net startte NADD het jaar met het Digitaal Erfgoed Nieuwjaarsevent, dat vanwege coronamaatregelen online plaatsvond. In april vonden een rondleiding en vraaggesprek plaats in het Boijmans Van Beuningen Depot, met als case study het archief van ontwerper Wim Gilles. Eind september is de eerste fysieke netwerkbijeenkomst bij Het Nieuwe Instituut georganiseerd waar zo’n twintig netwerkpartners vertegenwoordigd waren. Hier werden de meest recente ontwikkelingen toegelicht: het Archieftraject, de digitale infrastructuur en de presentatie op de Dutch Design Week 2022.

Digitale Infrastructuur

In 2022 is gewerkt aan een plan en opdracht voor het ontwerp van de digitale infrastructuur die NADD in de komende jaren wil realiseren in opdracht van het ministerie van OCW. Het doel van de infrastructuur is het samenbrengen, zichtbaar maken, verbinden en online toegankelijk maken van het Nederlandse design- en digitale cultuur-erfgoed. Op basis van een uitgebreide survey bij partners binnen en buiten het Netwerk heeft projectleider Bibi Bodegom een Programma van Eisen opgesteld volgens de richtlijnen van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Op basis van het rapport is een marktverkenning opgestart voor geschikte ontwikkelaars voor het platform. Begin 2023 zal een keuze worden gemaakt en kan de ontwikkeling van het platform starten. Belangrijk onderdeel van deze ontwikkeling vormen de pilotprojecten; zes om mee te beginnen. Deze worden zowel georganiseerd rond belangrijke thema’s zoals meerstemmigheid, Linked Open Data en tools voor archiefvormers, als rond clusters van archieven zoals digitale cultuur (met Tactical Media Files, V2 en LIMA) en Brabant (met Louis Kalff Instituut, EKWC, Design Museum en Textielmuseum). Voor bijdragen aan een pilotproject of andere vragen, mail Bibi Bodegom.

Het Archieftraject

Samen met Podiumkunst.net organiseert NADD vanaf dit jaar Het Archieftraject. Het Archieftraject is een professionaliseringstraject voor culturele instellingen en makers waarbij zij leren hoe ze zorg kunnen dragen voor hun archief. De deelnemers uit de disciplines design en digitale cultuur geselecteerd voor deze editie zijn: Richard Niessen, Studio Van Eijk & Van der Lubbe, FIBER en The Beach. Lees meer over het traject in de open oproep of in de aankondiging van de deelnemers. Voor meer informatie: Brigitte Jansen of Guido Jansen.

Research Residency

Dit jaar organiseerde NADD voor het eerst een research residency. Voor deze editie lag de focus op het potentieel van genetwerkte infrastructuren voor archiefpraktijken in design en digitale cultuur. Uit een open oproep zijn drie projecten geselecteerd: Playable Archives van Sara Culmann, Diagrammatic Temporalities in Memory Landscapes van Maxigas, en How to Publish an Archive in Pluriform? door Outline. Deze zijn ontwikkeld met ondersteuning van verschillende kennis- en archiefinstellingen, zoals ,V2, LIMA, IISG en Het Nieuwe Instituut. Lees meer over de onderzoeksprojecten in de aankondiging van de deelnemers. De resultaten worden begin 2023 online gepubliceerd iop de pagina van NADD. Voor meer informatie: Alexandra Barancová.  

Archives at Risk tentoonstelling. Foto: Jeph Francissen.
Archives at Risk tentoonstelling. Foto: Jeph Francissen.

Archives at Risk

Tijdens Dutch Design Week presenteerde NADD de tentoonstelling Archives at Risk, die aan de hand van vijf uiteenlopende persoonlijke ontwerparchieven een beeld schetste van de rijkdom van het Nederlandse ontwerperfgoed en tegelijkertijd de kwetsbaarheid ervan invoelbaar maakte; de toekomst van deze archieven is allerminst zeker. Aan de hand van foto’s en interviews worden de archieven getoond van industrieel ontwerper Emile Truijen, grafisch vormgever Lies Ros, industrieel ontwerper Hella Jongerius, textielkunstenaars Jason Page & Karen Huang en textielontwerper Borre Akkersdijk. De presentatie is samengesteld door Annemartine van Kesteren, Conservator Design en Stadscollectie bij Boijmans Van Beuningen. Luister haar gesprekken met de ontwerpers en erven terug in de podcastserie van Archives at Risk. De presentatie zal in een nieuwe vorm vanaf 30 april 2023 bij Het Nieuwe instituut te zien zijn.

Fotoseries

Om te laten zien hoe Nederlands design en digitale cultuur-erfgoed eruit ziet worden regelmatig archieven gefotografeerd. Met de fotoserie Entry Points to Archives richtten Johannes Schwartz en Bart Lunenburg zich op archieven ondergebracht bij Allard Pierson, LIMA en het Stedelijk Museum Amsterdam. Voor de tentoonstelling Archives at Risk fotografeerde Johannes Schwartz een vijftal archieven die (voorlopig) geen formeel onderkomen hebben. Beide fotoseries zijn ook in de NADD Communicatie Toolkit terug te vinden en te gebruiken door leden van het Netwerk voor communicatie doeleinden.

Archief Hella Jongerius. Foto: Johannes Schwartz.

Publieksprogramma

Met als doel te werken aan het zichtbaar maken van en reflecteren op design en digitale cultuur archieven, organiseerde en/of ondersteunde NADD verschillende publieksprogramma's:

How to archive better, met Wendy Plomp, Borre Akkersdijk, Nico Thöne en Guido Jansen. Foto: Diewke van den Heuvel.
How to archive better, met Wendy Plomp, Borre Akkersdijk, Nico Thöne en Guido Jansen. Foto: Diewke van den Heuvel.

Artikelen (selectie)

In het artikel Beperkt houdbaar. Onderdak gezocht voor een interieurontwerpersarchief schrijft Anja Tollenaar over het Archief Van der Valk-Woudstra. In een podcast over Archiving the Social spreekt Katía Truijen Marleen Stikker, Tjarda de Haan en Kees Teszelszky over de relevantie van het bewaren van digitale cultuur met De Digitale Stad als uitgangspunt. In een doorlopende reeks video-interviews vertellen netwerkpartners en andere ontwerpers, kunstenaars, media- en archiefinstellingen onder meer over hun eigen collecties en over wat er op dit moment gebeurt om te zorgen dat dit soort archieven zichtbaar en toegankelijk blijven.

Organisatie

Vanaf 2023 werken twee nieuwe medewerkers aan NADD: Sara Rosa Espi als programmamanager die naast Brigitte Jansen vorm en inhoud zal geven aan het Netwerk in nauwe samenwerking met de andere partners; en Christie Bakker die de communicatie over het Netwerk gaat stroomlijnen. Verder hebben de Klankbordgroep en Programmaraad afgelopen jaar hun adviezen en kennis gedeeld met betrekking tot diverse projecten binnen het Netwerk.

Houdt de pagina van NADD in de gaten voor aankomende updates, verslagen en meer.